Vlindereffect
10 07 06 - 18:19
Heb je wel eens gehoord van het vlindereffect? Dat is een fenomeen dat ontdekt werd door de meteoroloog Edward Norton Lorenz en dat genoemd is naar een metafoor om het te beschrijven: dat de vleugelslag van een vlinder in China wellicht een orkaan in New York kan veroorzaken. Wat Lorentz namelijk ontdekte was dat een minimaal verschil in een bepaalde beginwaarde in een computermodel tot wezenlijk andere uitslagen leidde.
Dat noemt men dan chaos oftewel exponentieel toenemende onzekerheid waarbij elke stap verder in de tijd een steeds grotere onzekerheid in de uitkomsten oplevert met uiteindelijke totale onvoorspelbaarheid als eindstadium. Chaos moet zeker niet verward worden met toeval want toeval is altijd volledig onvoorspelbaar en dat is met chaos niet het geval alleen de onzekerheid in de uitkomsten groeit exponentieel.
Dit verhaal en nog veel meer wetenswaardigs is te lezen op de site van Noorderlicht. Een aanrader voor iedereen die het komkommernieuws in de krant van de zomermaanden zat is en wel eens wat anders wil lezen.Toch probeerden nogal wat onderzoekers met behulp van de chaostheorie greep te krijgen op het ongrijpbare - het toeval. "Veel mensen zouden het bijvoorbeeld leuk vinden als je de economie beter kunt voorspellen. Daaraan valt zelfs geld te verdienen. Er bestaan ook wel verhalen over mensen die er enig succes mee hadden. Maar mijn algemene indruk is toch dat het uiteindelijk niks is geworden."
Als klap op de vuurpijl trad de chaostheorie toe tot het domein van de lavalamp en de vloeistofdia, vanwege de oogstrelende grafieken, de 'fractals'. Hoewel de fractalwiskunde slechts zijdelings te maken heeft met de chaostheorie, werden fractals al snel het gezicht van de nieuwe theorie. Niet alleen had de chaostheorie de bètawetenschap een nieuw tijdperk binnengeloodst, de theorie had het grauwe gelaat van de wiskunde een kleurrijke facelift gegeven.
Geen reacties
